خانم آرسنال: جگونه توانستید به این اطمینان برسید که آنچه افراد در خواب مصنوعی به شما می گویند یک تجربه روحی پیراسته است و نه تخیلاتی که آنها سر هم می کنند؟
دکتر نیوتون: بله، یکی از مهم ترین چیزهایی که یک پژوهشگر جدی باید رعایت کند این است که هیچ پاسخی را از قبل برای یک سوال ارائه ندهد. این کار موجب نوعی گرایش جانبدارانه می شود. من در مورد هر فرد (که در حالت خواب مصنوعی به سوالاتم پاسخ می داد) به گونه ای عمل کردم که گویی اطلاعات ارائه شده توسط او را برای نخستین بار است که می شنوم. مثلا هیچگاه سوال نمی کردم که: آیا شما این چیز یا آن چیز را می بینید؟ به جای آن سوال می کردم: چه چیزی می بینید؟ البته که من در اوایل این هراس را داشتم که نکند افراد دارند تخیلاتی را در هم می بافند با اینکه (به عنوان یک متخصص) می دانم که در هیپنوتیزم عمیق چنین چیزی نمی تواند اتفاق بیفتد. افراد تخیل نمی کنند، ذهن و افکار (ارائه شده توسط) آنها بسیار سازمان یافته است. آنچه مرا برای ادامه پزوهش هایم متقاعد کرد این بود که گزارش ها و اطلاعات افراد مختلف از همخوانی، انطباق و پیوستگی برخوردار بود. برایم تحیرآور بود که حتی این مهم نیست که فرد از چه دین، فرهنگ و ملیتی باشد، همین که هر کدام به خواب عمیق مصنوعی برده می شدند، همگی نکات و اطلاعات یکسانی را گزارش می کردند. از این گذشته، در طول سالهای گذشته، من در نقاط مختلف جهان افراد دیگری را در زمینه خواب مصنوعی آموزش داده ام تا همین موارد را انجام دهند و یافته های آنها نیز، با یافته های من یکسان است. این یک تایید علمی واقعی است و من از این بابت خوشنودم.
خانم آرسنال: با توجه به اعتقادات مذهبی مراجعه کنندگان شما، آیا موردی بود که افراد بعد از آنکه در خواب مصنوعی از تجارب زندگی های گذشته خود مطلع می شدند، نوعی تغییر در اعتقاداتشان رخ داده باشد؟
دکتر نبوتون: بله در برخی اوقات. برای مثال یک مسیحی، هنگامی که وارد جهان روح شده و می بیند کسی به سمت او می آید، این مضمون را می گوید که من می بینم مسیح به طرف من می آید. در این مواقع من با حوصله برخورد می کنم و نسبت به اعتقادات مذهبی آنها ملاحظه و احتیاط دارم لذا می گویم: چه جالب! اجازه بده نزدیک تر بشود و سپس بگو که چه می بینی. هنگامی که این وجود نزدیک تر می شود، آنها نظر خود را تغییر داده و می گویند: "نه، این مسیح نیست... این فلان و بهمان است.." که می تواند مثلا یک دوست یا راهنمای روحی آنها باشد. بعد از اینکه جلسه خواب مصنوعی تمام می شود، بسیاری از افراد بیدار شده و با ذوق و خوشحالی گریه می کنند و نوار صحبت های خود را در دست می فشرند. آنجه که بیش از هرچیز به آنان قدرت می دهد این است که بر خلاف هرگونه تعلیمات دیگر مذهبی که ممکن است داشته باشند، این اطلاعات مستقیما از بانک اطلاعات حافظه خود آنها واصل می شود.
خانم آرسنال: خود شما، هیچگاه تجربه (برده شدن به خواب مصنوعی و) مرور زندگی های گذشته خود را داشته اید؟
دکتر نیوتون: بله، اما باید بگویم که من مدت زمان زیادی صبر کردم تا فرد (متخصص) مناسبی را پیدا کنم که بتواند این کار را انجام دهد. من بسیار سخت گیر و دقیق هستم.در یکی از برنامه های مهارت آموزی ام، خانم هیپنوتراپ بسیار باهوش و ماهری را یافتم و از او خواستم که من را برای مرور خاطرات زندگی های گذشته ام به خواب مصنوعی ببرد. باید بگویم که یک جلسه فوق العاده بود.
خانم آرسنال: آیا خود شما یا کسی از مراجعه کنندگان تان تلاش کرده است که به اسناد بایگانی (ثبتی) مراجعه کند تا آنچه را که درباره زندگی های اخیرش مرور کرده، از این طریق اثبات نماید؟
دکتر نیوتون: بلی، برخی از افراد تلاش می کنند که با استفاده از اسناد بایگانی شده که قابل دسترسی باشد، تجربیات خواب مصنوعی خود را به تایید برسانند. خود من نیز، هرچند عموما این کار را به خود مراجعه کنندگان واگذار می کنم، اما یک مورد را اخیرا پیگیری کردم. البته دلیل اصلی هم این بود که محل رخداد نزدیک محل زندگی من در های سیراس بود. موضوع مربوط به خانمی بود که در زندگی قبلی اش عضو گروه دانر بوده است که در کوهستانهای منطقه پراکنده بودند و از طریق راهزنی امرار معاش می کرده اند. نقطه ای که این اتفاقات در آنجا رخ می داده، زیاد از محل زندگی من دور نیست و به همین دلیل من توانستم اسناد مربوط به گزارشات این زن را چک کنم و دست آخر از آنچه او می دانسته شگفت زده شدم.
خانم آرسنال: آیا شما هیچ نظریه ای در این زمینه دارید که چرا مآلا در این مقطع تاریخی، به ما اجازه داده می شود که به اطلاعات مربوط به برزخ دست پیدا کنیم؟
دکتر نیوتون: شخصا فکر می کنم که در این زمینه دو عامل، نقش دارد: یکی افزایش شدید جمعیت کره زمین است. در هیچ مقطعی از تاریخ، این تعداد افراد بشر روی زمین زندگی نمی کرده اند. در این شرایط، ما مثل خرگوش های ماز هستیم بویژه مردمی که در شهرهای بزرگ زندگی می کنند و این وضعیت نوعی بی هویتی را پدید آورده است. من فکر می کنم قدرت های برتر شاید به همین دلیل به من و دیگران اجازه دادند تا اندکی به اطلاعات بیشتر از عوالم ماوراء به نسبت آنچه پیشینیان اجازه یافته اند، دست یابیم. دلیل دوم به نظر من استفاده بی محابا از مواد مخدر است. مصرف الکل که هزاران سال است رواج دارد و اکنون کودکان مدارس ابتدایی هم به مواد مخدری چون کوک و هروئین دسترسی دارند و هرچه بیشتر از توجه و تمرکز ذهنی دور می شوند و این همان کاری است که راهنمایان و اساتید ما دوست ندارند که انجام دهیم. روح نمی تواند با استفاده از یک ذهن تخدیری کار کند. ما اینجا نیستیم که از واقعیت ها فرار کنیم.
خانم آرسنال: آخرین کتاب شما، زندگی در میان زندگی ها: هیپنوتراپی برای بازگشت به دنیای روح، نوعی دستورالعمل قدم به قدم برای یک هیپنوتراپ است تا بتواند افراد را در شرایط خواب مصنوعی به زندگی های قبلی شان بازگرداند. آیا دستورالعمل های این کتاب، همه آن چیزی است که یک هیپنوتراپ برای انجام این کار نیاز دارد یا شما مهارت آموزی های دیگری را هم توصیه می کنید؟
دکتر نیوتون: هرچند یک هیپنوتراپ ماهر می تواند از حیث نظری، کتاب من را به عنوان یک راهنمای ارجاع دادن افراد به خاطرات زندگی های گذشته از طریق خواب مصنوعی، مورد استفاده قرار دهد اما یک جلسه عملی خواب مصنوعی در این زمینه، بین سه تا چهارساعت وقت می برد و از حیث ذهنی و جسمی برای هیپنوتراپ و مراجعه کننده هر دو، بسیار طاقت فرساست. بیشتر هیپنوتراپ ها عادت به جلساتی دارند که تنها تا مرحله آلفا پیش می رود و حدودا 45 دقیقه به طول می انجامد. برای بازگشت های روحی، افراد باید به حالت تتا فروبرده شوند. این همان حالتی است که ما درست قبل از به خواب رفتن به آن وارد می شویم و قبل از آنکه هر کاری بشود انجام داد، فقط حدود یکساعت وقت نیاز است تا فرد را به این حالت وارد کنیم. بنابراین تنها تراپیست های خاصی هستند که برای این کار تناسب دارند. قاطعانه باید گفت که این کار از دست هر کسی بر نمی آید و من موکدا توصیه می کنم که هیپنوتراپ ها قبل از آنکه درصد فروبردن کسی به خواب مصنوعی عمیق برای ارجاع روحی برآیند، مهارت آموزی ها و تمرین های بیشتری را در دستور کار خود قرار دهند.
مرد عاشق گل بود و درخت. یه باغچه کوچیک داشت توی حیاط خونه و گلدونهای جور واجور. هسته چندتا درخت هلو و زردآلو رو با پیاز چند تا گل مورد علاقهاش تهیه کرده بود و همه عشقاش این بود که یه روزی هستهها، درختهای بزرگی باشن و پیازها گلهای خوش آب و رنگ. برای همین بود که چندتا چاله گود توی باغچه درست کرد و هستهها رو توی دل خاک چال کرد! اونها رو گذاشت توی چالههای تنگ و تاریک... ولی اصلا حس بدی نبود... حس نمیکرد که اونها رو دفن کرده... نابود کرده... فراموششون کرده... نه! اونها باید جوونه میزدند... باید سبز و شکوفا میشدند و راهی جز تنها گذاشتن شون در دل خاک سرد و تیره نبود. هر روز به اونها آب میداد و نگران و منتظرشون بود. |
|
اشاره: موضوع شهروندان خبرنگار، از آن موضوعاتی است که در سالهای اخیر به عنوان یک پدیده جدید فرهنگی و رسانه ای متولد شده و در گوشه و کنار جهان هم نمونه های ممتازی از نقش این شهروندان عادی در کمک به جریان حرفه ای خبررسانی، بروز و ظهور پیدا کرده است. البته این سوژه ها عمدتا حوادث تلخ طبیعی یا اجتماعی بوده اند... فروریختن برج های دوقلو، انفجارهای متروی لندن، حادثه عظیم سونامی در جنوب شرق آسیا و... سقوط هواپیمای حامل خبرنگاران در ایران که البته در این مورد آخر، رسانه های ما نتوانستند به خوبی از نقش مکمل شهروندان معمولی در فرایند اطلاع رسانی استفاده کنند و هنوز هم کسی برای جمع آوری تولیدات نوشتاری و تصویری شهروندان حاضر در نزدیکی صحنه این حادثه و پیامدهای آن، اقدامی نکرده است.
امروز شاهد بودم که خبرنگار جوان و فعال تلویزیون، خانم لبافی سرگرم تهیه یک گزارش نظرخواهی درباره ماهیت پدیده ای به نام شهروندان خبرنگار هست... بازهم خانم لبافی به سراغ یک سوژه نو و جاذب رفته بود و بازهم تلاش داشت تا در محدوده ظرفیت رسانه ای صدا و سیما، گزارشی ابتکاری ارائه دهد... مثل گزارش قبلی اش درباره وبلاگ نویسی که هرچند کوتاه اما جالب و دیدنی بود.
به هرحال... به این بهانه چند نکته را درباره پدیده شهروندان خبرنگار یادداشت کرده ام که تقدیم می شود:
نوشته سپیدار- نقل از روزنامه تهران امروز سه شنبه ۲۶ دی ماه ۱۳۸۵
|
داشتیم با هم درباره «کلاس اول» صحبت میکردیم. اون کلاس، اولین و آخرین کلاس تعلیم ما بود.
فقط تو این کلاس بود که حرف اول و آخر رو یاد گرفتیم. آخه معلم ما، اول و آخر معلمی بود. شأن اون نبود دانشجوش که اون هم اولی بود که دومی نداشت، از کلاس که بیرون مییاد، دانشی وجود داشته باشه که آموخته نباشه. پس باید علم همه چیز رو به اون میداد. این بود که همه اسمها رو بهش یاد داد. همه اسمها، علم همه چیز بود و همه علم. آخه تا علم به چیزی نداشته باشیم که نمیتونیم براش اسم بگذاریم، میتونیم؟ پس معلم علم داد و دانشجو هم خوب یاد گرفت چون استعداد داشت... البته اگه بعدها، فراموشی و بیخیالی دست از سرش برداره که بر نمیداره!
تا اون موقع، هیچ کدوم از اون همه آفریده، نمیتونست همه اسمها رو یاد بگیره. اونها میتونستن بعضی اسمها رو که برای کارهاشون لازم بود یاد بگیرن اما من و تو و آدم و حوا همه اسمها رو یادگرفتیم. اون آفریدهها فقط یه تعداد مشخصی اسم رو یاد گرفته بودن. اسم همون کارهایی رو که برای انجام اونها آفریده شده بودن. همشون قوی بودند و نیرومند اما آموختههاشون مثل غریزه بود؛ ثابت بود، محدود بود، یک بعدی بود اما من و تو و آدم و حوا ذهنهایی نامحدود بودیم. آخه از روح خودش بودیم. از خودش بودیم. آب دریا که ظرف رو لبریز میکنه از خود دریاست. ما هم از خودش بودیم. مثل آب دریا که خصوصیتهای دریا رو داره، شبیه خودش بودیم با اون همه هنرهای پرشمار. آب دریا، وقتی که توی ظرف اومد محدود شد، قبلش که محدودیتی نبود. وقتی یه لیوان آب شد، محدود شد. ما هم بعدها که ریخته شدیم توی ظرف جسممون محدود شدیم. خلاصه، کلاس تموم شد و حالا وقتش بود که یک امتحان جالب برگزار بشه. پس معلم اول و آخر، به همه گفت که جلسه امتحان رو نظاره کنند. میخواست به همه نشون بده که این سوگلی با همه فرق داره: این بود که اول رو کرد به اونها که شده بودند ناظر امتحان، گفت که اسم همه پدیدهها را بیان کنید اما اونها جواب دادن: نه... ما همه اسمها رو بلد نیستیم. فقط چیزهایی رو که برای انجام وظیفمون به ما یاد دادی میدونیم، نه همه چیز رو. بعد آدم، مامور شد که به نمایندگی کلاس، همه اسمها را توضیح بده. این کار را تمام و کمال انجام داد. همه اسمها رو گفت: هورا... کلاس تموم شد و ما قبول شدیم! حالا دیگه همه قبول کردن که فرمانبر ما باشند... برای ما باشند... در اختیار ما باشند... همه الا یک آفریده... زیربار نرفت که نرفت. آخه میدونست که فراموشی دست از سر ما بر نمیداره... میدونست که فراموشی تراژدی زندگی آدم هاست. میدونست که برای شنا کردن باید توی قایق کالبدمون ریخته بشیم. میدونست که کالبد ما از خاک هست... تیره هست، سرد هست و وقتی ریخته شدیم و سفر شروع شد... خیلی اتفاقها میافته... فراموشی مییاد و یادمون میره که کلاسی بود و درسی بود و قولی بود و قراری! راستی اصلا من و تو و آدم و حوا برای چی اومدیم اینجا که اینهمه بلا سرمون بیاد... بدترینش هم فراموشی!؟
نوشته سپیدار- نقل از روزنامه تهران امروز یکشنبه ۲۴ دی ماه ۱۳۸۵
می دونم ... یادتون رفته، خب سفر هست و گرد و غبار فراموشی... اما اون که یکی بود، خواست که ما هم یکی یک دونه باشیم... پس شدیم... اونوقت:
من بودم و تو بودی و آدم و حوا... همه و همه!
یک کلاس درس بود به چه بزرگی... خیلی بزرگ، اونقدر بزرگ که دیوار نداشت، سقف هم نداشت... اصلا اون موقع هنوز سقف و دیوار آفریده نشده بود... دیوار و سقف بعدها آفریده شد، وقتی که اومدیم سفر... برای سفر بود که چیزهایی مثل بدن و کالبد و دیوار و سقف لازم شد... شاید یک دفعه براتون تعریف کردم... آره، همه مون توی کلاس درس بودیم... این، کلاس اول بود و دومی هم نداشت. کلاس ما یک معلم داشت که اون هم اول اول بود و دومی نداشت... ما هم که خب توی همه سرها سر بودیم. سوگلی همه جماعت مخلوق بودیم که دومی نداشتیم... هنوز هم نداریم! بازهم شاید یه دفعه بهتون گفتم که چرا!
معلم و دانشجو و کلاس... هر سه تا درجه یک بدون دو! اون که اول اول بود بدون دو، خودش ما رو آفریده بود، از بس که مهربون بود و از بس که آفریننده بود... اینها عین وجودش بودن. خب کسی که عین مهربونی هست و عین آفرینندگی، پس اگه این کار رو نمی کرد، جای شگفتی بود. ظرف رو که فرو کنی توی دریا، اگه لبریزش نکنه جای سوال دارد. اون که عین مهربونی بود، خیلی چیزهای دیگه هم آفریده بود ولی وقتی ما رو آفرید، به خودش گفت: آفرین! این همونی هست که می خواستم باشه. حالا هست! پس، از این که حالا دیگه ما هم بودیم خشنود شد! آخه بقیه که بودن، یک جورای دیگه بودن... مثل ماشین هایی بودن که فقط یک کار می کردن، همون کارهایی رو که برنامه اش براشون نوشته شده بود... کار دیگه ای بلد نبودن، اون که اول اول بود، می خواست یه آفریده ای داشته باشه که اینقدر محدود نباشه. شبیه خودش باشه یعنی نامحدود، آفرینشگر، خودآگاه. ما رو بیشتر دوست داشت چون می تونستیم همه چیز رو یاد بگیریم، می تونستیم همه کار بکنیم، می تونستیم عاشق بشیم و می تونستیم عصیان کنیم! حتی توی یه سفر دور و دراز هم می تونیم از روی نشانه هاش پیداش کنیم، ستایش اش کنیم و همه جوره شیفته اش باشیم!
این بود که یک کلاس برامون گذاشت که هیچ کس دیگه ای غیر از من و تو و آدم و حوا، شایسته نبودن که توی اون شرکت کنند. تصمیم گرفته بود که خودش به ما درس بده! چی رو درس بده؟ همه چی رو. حالا صبر کنید براتون تعریف می کنم...
کنفرانس ملی مهندسی فرهنگی روزهای چهارشنبه و پنج شنبه این هفته (۲۰ و ۲۱ دیماه ۱۳۸۵) در مرکز همایش های صدا و سیما برگزارشد. شورایعالی انقلاب فرهنگی، دانشگاه تهران، دانشگاه شهید بهشتی و صدا و سیما، برگزارکنندگان این همایش بودند. به گفته دبیر همایش مجموعا ۲۷۰ مقاله برای این کنفرانس علمی ارسال شده بود که از این میان نهایتا ۳۴ مقاله موفق شدند به پانل های کنفرانس راه یابند. در این میان مقاله مهندسی اطلاع رسانی؛ تضمین تاثیر پیام و تغییر رفتار، از جمله نخستین مقالاتی بود که در پانل اصلی کنفرانس ارائه شد و نهایتا به عنوان مقاله برگزیده حائز رتبه اول گردید. سپیدار این موفقیت را مرهون دانشکده خبر و آموزش های رسانه ای و بویژه دانشجویان علاقمند، باهوش و صبوری می داند که در طول سالهای گذشته، با مشارکت پرسشگرانه در کلاس مهندسی اطلاع رسانی اینجانب و انجام پژوهش های کاربردی در این زمینه
امکان شکوفایی و توسعه نظریه مهندسی اطلاع رسانی در جامعه علمی کشور را فراهم کردند. افتخار بنده، بودن در کلاس چنین دانشجویانی است و به همین دلیل، این موفقیت ارزشمند را نیز به آنان تبریک می گویم. در اینجا خلاصه مقاله مزبور را تقدیم می کنم. متن کامل مقاله نیز در کتاب مقالات همایش به چاپ خواهد رسید. از خداوند رحمن استدعا دارم که به ما، ایمان، آرامش، مردم دوستی و میهن خواهی عطا فرماید.
خلاصه مقاله مهندسی اطلاع رسانی، ارائه شده به اولین همایش ملی مهندسی فرهنگی کشور
در این مقاله موضوعات زیر مورد توجه قرار گرفته است:
1. مقدمه
2. مهندسی اطلاع رسانی چیست؟
3. مهندسی اطلاع رسانی چه هدفی را فراهم می کند؟
4. مهندسی اطلاع رسانی از چه روشی استفاده می کند؟
5. مراحل تهیه یک طرح مهندسی اطلاع رسانی کدام است؟
6. نسبت میان مهندسی اطلاع رسانی، سیاست گذاری و مدیریت کدام است؟
7. طرح های مهندسی اطلاع رسانی در چه زمینه هایی کاربرد دارند؟
8. تاکنون در چه زمینه هایی طرح های مهندسی اطلاع رسانی تدوین شده است؟
9. فرهنگ مهندسی اطلاع رسانی تا چه اندازه در رسانه های ایران جایگاه دارد؟
فشرده بحث
یک مشکل مزمن دستگاه اطلاع رسانی کشور، ناکامی در تاثیرگذاری مطلوب بر مخاطبان و شکست در فرهنگ سازی و تغییر رفتار شهروندان در حوزه های مختلف فرهنگی و رفتاری است. مهندسی اطلاع رسانی یک ابزار علمی برای طراحی فرایندهای اطلاع رسانی با هدف کاهش فاصله میان انتشار (از منبع) تا انتقال (به ذهن مخاطب)، تضمین تاثیرگذاری پیام و نهایتا فرهنگ سازی یا تغییر رفتار (برای مثال در زمینه تقویت فرهنگ مسوولیت پذیری، تقویت فرهنگ کتابخوانی، تغییر و بهسازی فرهنگ رانندگی و موارد مشابه آن) است. روش طراحی در مهندسی اطلاع رسانی در اصول، مشابه روش مهندسی در دیگر رشته هاست. اساس کار بر کنترل متغیرهای درگیر در فرایند ارتباط استوار است. مهندسی اطلاع رسانی بر این فرض متکی است که به هر میزان متغیرهای درگیر در فرایند ارتباط، کامل تر و دقیق تر کنترل (مشاهده، ارزیابی و محاسبه) شوند، همان میزان تاثیرگذاری پیام بر گروه های مخاطب عمیق تر و امکان حصول اقناع و تغییر دیدگاه و رفتار مخاطبان، محتمل تر است. به این ترتیب یک طرح مهندسی اطلاع رسانی، با هدف کنترل یک نارسایی، معضل یا بحران مشخص فرهنگی و رفتاری در گروه های مشخصی از مخاطبان (شهروندان) و نهادینه کردن تغییرات ذهنی – رفتاری در آنان تدوین می شود. هر طرح مهندسی اطلاع رسانی، دست کم هفت گروه از متغیرهای فرایند ارتباط شامل: متغیرهای سوژه یا موضوع، متغیرهای پیام، متغیرهای مخاطب، متغیرهای واسطه انتقال، متغیرهای زمان و مکان، متغیرهای روش انتقال و متغیرهای صورت انتقال را مورد مشاهده، ارزیابی و محاسبه (کنترل) قرار می دهد. یک طرح مهندسی اطلاع رسانی، در واقع برنامه گام به گام کاری رسانه های مختلف و متنوع، در زمینه یک نابهنجاری فرهنگی رفتاری برای یک دوره زمانی خاص را ارائه می دهد. درون داد طرح های مهندسی اطلاع رسانی، همان سیاست گذاری یا تعیین اهداف و بایدها و نبایدها در زمینه فرهنگی رفتاری مورد نظر است و برون داد آن یک نقشه جامع اطلاع رسانی برای پیاده سازی توسط مدیریت برنامه ای اطلاع رسانی است.
اما فرهنگ مهندسی اطلاع رسانی تا چه اندازه در رسانه های ایران جایگاه دارد؟
می توان با صراحت گفت که طراحی های علمی مهندسی اطلاع رسانی، اصولا در جامعه ما شناخته شده نیستند. زمانی در گذشته های نه چندان دور، روشی به نام مهندسی ساختمان و ایجاد بناها بر اساس طرح های مهندسی در بین مردم کشور ما به رسمیت شناخته نمی شد. کارفرمایان و شهروندانی که درصدد ساخت یک بنای مسکونی یا تجاری بودند، چندان نیازی به انجام هزینه برای تهیه طرح های مهندسی ساختمان احساس نمی کردند حال آنکه امروزه این فرهنگ به خوبی در کشور ما به رسمیت شناخته شده و از جایگاه معتبری برخوردار است به نحوی که در بیشتر مناطق کشور، بدون وجود یک نقشه مهندسی، اصولا اقدام به ساخت یک بنا، قابل پذیرش نیست. چنین شرایطی برای طراحی های مهندسی اطلاع رسانی در رسانه های مختلف عرفی و غیرعرفی ما وجود دارد. رسانه های ایران به صورت آماتور و نیمه حرفه ای اداره می شوند. معماران تجربی به مدیریت فرایندهای اطلاع رسانی می پردازند و از آنجا که این مدیریت بر اساس یک نقشه و طرح علمی و دقیق نیست، اکثر بناهای فرهنگی و رفتاری ساخته دست این مدیران نیز، همچون خانه هایی که بر آب ساخته شده باشند، به راحتی فرو می ریزند. این در شرایطی است که نارسایی ها، نابهنجاری ها و معضل های فرهنگی رفتاری فراوانی جامعه ما را به محاصره خود درآورده است. برای رهایی از چنین وضعیتی و دستیابی به شرایطی کنترل شده، سالم تر و متعادل تر، راهی جز به رسمیت شناختن نقش مهندسی اطلاع رسانی، به عنوان ابزاری برای فرهنگ سازی و تغییر رفتار وجود ندارد.
پایان