جام جهانی فوتبال، کامروایی ها و ناکامی ها و ... روح ملی

مسابقات جام جهانی فوتبال در جریان است.  اگر این مسابقات به مرکز توجه و کانون هیجان عمومی در تمامی سطوح مردمی و رسمی تبدیل شده است، به دلیل حضور عوامل و متغیرهای متعدد بدنی، فنی، علمی، هنری، هوشی و حتی اقتصادی سیاسی در ورزش فوتبال و  نیز ایفای نقش متغیرهای مضاعفی در این مسابقات در بالاترین سطح جهانی است. کارشناسان، تحلیل گران و ناظران مختلف دلایل و عوامل شکست ها و پیروزی های حریفان این صحنه را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار می دهند. اما به نظر می رسد یک عامل حیاتی دیگر نیز در تمامی این رقابت ها، نقش و تاثیر بسیار بنیادین و کلیدی خود را در شکست ها و پیروزی ها تحمیل می کند: پدیده ای روانی، شخصیتی و اجتماعی که از آن با عناوین مختلفی چون  روح ملی، حس وطن پرستی، عرق سرزمینی و  مفاهیمی از این دست یاد می شود ... 

1. اعتقادم بر این است که پرودگار حکیم، آدمی را موجودی آفریده است که در ذات او استعدادها، نیروها، کشش ها و نیازهای متنوعی گنجانیده شده و نکته کلیدی این است که هیچیک از جنبه های وجودی این مخلوق پیچیده، نه قابل سرکوب است و نه یک جنبه خاص آن توسط جنبه دیگری قابل اشغال شدن.

 2. از میان این نیروها و نیازها، دو پدیده وجودی از همه کلیدی ترند: استعداد و نیاز معنوی انسان به عبادت مبدایی مطلق و نیاز انسان به برخورداری از یک حس درونی به نام تعلق خاطر سرزمینی، روح و تفاخر و غیرت ملی.

 

 ۳. در طول تاریخ بشر، هیچ قدرت سیاسی، نظامی و حتی فکری ای نتوانسته است این دو ویژگی ذاتی را از میان بردارد هرچند البته که توانسته است تعادل فطری مطبوع آن را برهم زده به یکی یا هردوی آنها آسیب رسانده و از تاثیرگذاری متوازن آنها جلوگیری نماید. هرگاه که در جامعه ای برای هریک از این دو نیرو و نیاز ذاتی، چنین وضعیت مجروح و بیماری پدیدار شده، آن جامعه از تعادل حرکتی، رشد با ثبات، رفتار لطیف فردی و اجتماعی و برافراشتن قامتی پوینده و بالنده باز مانده است.

 

۴. هریک از این دو استعداد، به نوبه خود به عنوان سوخت موتور حرکتی انسان، در صحنه های خاصی عمل می کنند. در صحنه هایی از زندگی یک جامعه، بدون وجود روح معنوی، فضای پرستش و پرهیز معبود یکتا و توجه درونی به پروردگار دو جهان، امکان برقرار ساختن تعادل و دستیابی به رشد و بالندگی و سرفرازی میسر نیست و نیز صحنه های دیگری هست که در آنها، دستیابی به کامیابی و سرفرازی، بدون وجود یک استعداد به بار نشسته به نام روح ملی و حس قدرتمند درونی ای به نام روح و غیرت و افتخار ملی غیرممکن است...

 

6. در منطقه ما، کشورهایی هستند که در تاریخ آنها، دوره های متناوبی از تلاش حاکمیت قدرت سیاسی نظامی و اقتصادی برای نابود کردن یکی از این دو بال پرواز و دو نیرو و نیاز ذاتی، به ضرباهنگی اصلی تبدیل شده است. در چنین شرایطی پیوسته تلاش شده است حس ملی به طور کامل بر روح معنوی، مذهبی و اعتقادی جامعه غلبه کند و جایگاه آن را به تصرف درآورد یا درست برعکس، در دوره ای دیگر، تلاش شده است که روح اعتقادی و مذهبی جامعه، حس میهن دوستی و تفاخر ملی را نابود کرده، خود جایگاه آن را اشغال نماید. ترکیه و ایران دو مثال بسیار  روشن از جنگ و تقابل تصنعی و تحمیلی دو استعداد و دو نیازی است که در حقیقت هیچیک مزاحم دیگری نیست بلکه هر کدام جایگاه خاص خود را داشته و تکمیل کننده یکدیگرند.

 

7. میدان سخت رقابت های جام جهانی فوتبال، یکی از صحنه هایی است که در آن، روح ملی، حس میهن دوستی، عشق به سرزمین و افتخار درونی و نهادین به پرچم و در یک کلام غیرت ملی، یک عامل بسیار تعیین کننده برای مبارزه ای جانانه و کسب سرفرازی و افتخار است. نمایندگان کشورهایی که روح ملی آنها، دچار آسیب دیدگی، بی تعادلی و سرگیجه شده است، بی شک  در این میدان، درخششی درخور نخواهند داشت... حتی اگر از حیث توانایی های و شایستگی های فردی نیز ممتاز بوده یا همه  دیگر بساز و کارهای دیگر بازی در میدان نیز فراهم آمده باشد...

 

ان شاالله، مجال و حوصله ای باشد، در این زمینه بیشتر گفتگو می کنیم... فی الحال پیشنهادم این است که نتایج رقابت های این میدان جهانی را، تا همین مرحله که برگزار شده است،‌ یکبار از این زاویه مورد توجه قرار دهید و ببینید به چه نتیجه ای می رسید. منتظر نگاه و نظر شما هستم.      

شاد و سرفراز باشید