بافت های مفهومی و دیالوگ ما با افکار جهانی(2)

در قسمت قبلی این آموزه مطرح شد که در یک فرایند ارتباط (حال بین دو نفر باشد، یا بین یک کشور با افکار عمومی جهان) چندان مهم نیست که چه چیزی گفته می شود، بلکه این بافت یا محیط یا موقعیت – ذهنی و عینی- ارتباط است که نقش تعیین کننده ای در پیام دریافتی توسط مخاطب دارد. بنابراین در یک فرایند مواجهه دو رقیب، آن طرفی دست بالاتر را دارد که توانسته یک بافت مفهومی قدرتمند و متناسب با اهداف راهبردی خود بوجود آورد. رییس جمهوری هم که با سی ان ان حرف می زند یا سخنرانی می کند، کافی نیست که هر مطلبی را که - از نگاه خود- درست می داند، بر زبان آورد بلکه نکته مهم تر،‌ داشتن درک درستی از بافت ذهنی- عینی مخاطبان است. حتی چه بسیار حرف هایی ظاهرا درست که طرح آنها در افکار عمومی مخاطبان، پیام هایی نادرست و زیان آور را تولید کند و لذا زیرکی و سیاست - در مفهوم درست آن- حکم می کند که در این میدان، بی محابا تاخت و تاز نکنیم.

کسی تردید ندارد که ریشه مشکل غربی ها با ایران در پرونده هسته ای به همان جایی باز می گردد که ریشه مشکلات حدودا سی سال گذشته، به آنجا می رسید: غربی ها- و البته که قدرت های بزرگ شرقی نیز- مصمم بوده و هستند که برپایی و قوام یک هویت و قدرت تازه، بالنده، خودمختار و مستقل در ایران را به رسمیت نشناسند، یعنی در کشوری که دست کم طی یک و نیم قرن گذشته حیاط خلوت آنها بوده و تمامی امور آن با اشاره و تدبیر آنها تمشیت شده است. این اصل ماجراست. به همین دلیل هم هست که حتی برخلاف قوانین و معاهده هایی که خودشان در تدوین، تصویب و جاری شدن آن نقش اصلی را داشته اند، بر موضع کنونی خود پافشاری می کنند. ایرانیان نیز این مسئله را به روشنی درک می کنند و بنابراین، امروز در  موضوع هسته ای وحدت نظر شگفتی دارند و حفظ دستاوردهای خود در این زمینه را در مسیر آرمان های بزرگ ملی خود به حساب می آورند.

اصلی ترین سازوکاری که غربی ها در این مواجهه در اختیار دارند، یک محیط، شرایط، بافت یا موفعیت ذهنی/ عینی پیچیده و گسترده است که قادر شده اند، آن را طی سالها در افکار عمومی جهانی نسبت به ایران شکل داده و تثبیت نمایند. اینکه اجزاء، عناصر و متغیرهای موجود در این بافت دقیقا کدام اند، البته که خود نیازمند یک مجال پژوهشی مستقل است اما هریک از ما می توانیم برخی از این متغیرها، عوامل و اجزاء را شناسایی کرده و به ارزیابی وزن آن در فرایند شکل گیری بافت مفهومی مورد نظر غرب علیه ایران، بپردازیم.

در قسمت بعدی، تلاش خواهیم کرد به برخی از این موارد اشاره کنیم.